Éigse Dhiarmuid Uí Shúilleabháin 2024 29th November to 1st December.

Éigse Dhiarmuid Uí Shúilleabháin will take place this year as usual in the Muscraí Gaeltacht over the weekend of Friday the 29th of November until Sunday the 1st of December.

Diarmuidín was very well known for his unique singing style and his versions of many renowned songs from the Múscraí Gaeltacht area. He was among other things a Teacher and journalist with Raidió na Gaeltachta.

Singers ,musicians and people who enjoy traditional singing and music come from far and wide to celebrate the unique culture of the Múscraí Gaeltacht.

Friday the 29th November.

Seán Ó Sé the well known singer and entertainer will open the Éigse officially on the Friday night in Áras Éamonn Mac Suibhne in Cúil Aodha.

This year we will be celebrating the unique tradition  in the Muscraí Gaeltacht of agallaimh beirte, lúibíní, amhrain saothair and ceapóga and will have various samples performed on the night. This will be followed by music from “Ensemble Mhuscraí” a Traditional Music Orchestra made up of local young musicians under the guidance of Paul Clesham.

The night will finish with a session in the Mills Inn.

Saturday the 30th November.

As usual we will have an early start again this year with Siúlóid Cuimhneacháin Síle Ní Shúilleabhain, at 9.30 a.m., starting off at the carpark in Top of Coom.

We will have eight workshops this year which will take place in Coláiste Ghobnatan from 10.00 a.m to 12.30 p.m.

  • Sean Nós Singing with Breandán Ó Beaglaíoch.
  • English Singing with Danny Maidhcí O Súilleabhain.
  • Tin Whistle with Sean Ryan.
  • Concertina with Michelle Mulcahy.
  • Fiddle with Connnie Connell.
  • Bozouki/mandolin with Macdara Ó Faolain.
  • Set Dancing with Angela Pháid Ui Ghrifín.
  • Accordion with Joseph Mannion.

For further information contact Liadh or Eileen at Ionad Cultúrtha Sochtúir O Loingsigh www.ionadculturtha.ie , 026 45733. Also at www.eigse.ie 

This year we will have Cruinniú na nÓg with Comhaltas Lachtaín in Óstán Ghobnatan from 12.30-1.30.

After lunch there will be a lecture in Ionad Cultúrtha Dochtúir Ó Loingsigh with well known lecturer Seán Ua Súilleabháin. The theme of this years lecture will be “ Ag ceiliúradh traidisiún ársa na hagallaimh beirte, lúibíní,amhrain saothair agus ceapóga I nGaeltacht Mhúscraí”.

There will be lots of music to enjoy in the evening , starting with Éamonn Ó Meachair agus a chairde in the Top of Coom followed by a music session in Scannells bar in the village with Shane Creed agus a chairde.

Our Gala Concert hosted by Muireann Ní Dhuigneáin, will take place in Áras Éamonn Mac Suibhne at 8.00 pm.. All tutors who taught workshops earlier will take part along with, Eoin Ó Riabhaigh, Johnny McCarthy and Pat Aherne, Gearóidin Breathnach winner of Corn Uí Riada  2024 for the third time,John Kelly, Éamonn McGivney, Peadar O Riada and Cór Chúil Aodha.

Tickets for the Concert can be bought online at https://eigse2024.eventbrite.ie/ or at the door on the night.

Afterwards there will be a singing session in the Mills with Máire Ni Chéilleachair as Bean a Tí and a music session in the Abbey Hotel.

Sunday the 1st December.

Sunday Mass at 11.00 a.m  will be celebrated live on Raidió na Gaeltachta with Cór Chúil Aodha under the guidance of Peadar Ó Riada.

The recital in the Old Church in Reilig Ghobnatan is always a very special event and will be again this year. Performing will be Eoin O Riabhaigh, Johnny McCarthy and Pat Aherne.

Éigse Amhránaíochta na nÓg will take place in Ostán Ghobnatan at lunch time,this is a very important fundraising event for Scéim Amhránaíochta Aisling Gheal who do such fantastic work in our schools.

Éigse Dhiarmuidín wouldn’t be the same without our neighbours in Sliabh Luachra and we are delighted they will be with us for the afternonn session in Óstán Ghobnatan.

We will finish the weekend as we always do with an evening of singing in the Top of Coom with Eibhlis Bean Ui Thuama as Bean a Tí.

So if you want to shorten the winter and and enjoy great singing, music and good company join us in the Muscraí Gaeltacht for Éigse Dhiarmuidín 2024.

We would like to thank our sponsors without whom the Éigse would not be possible, Arts Council, Ealaín na Gaeltachta, Rannóg Gaeilge Comhairle Chontae Chorcaí, Raidió na Gaeltachta, Grousemount Windfarm.

More information and the full programme of events available on éigse website www.eigse.ie 

Cathal Ó Riada 086 8509515 eolas@eigse.ie 

Éigse Dhiarmuid Uí Shúilleabháin 2024 ón Aoine 29ú Samhain go dtí Domhnach 1ú Nollaig.

Reachtálfar Éigse Dhiarmuid Uí Shúileabháin mar is gnáth imbliana I nGaeltacht Mhúscraí ón Aoine 29ú Samhna go dtí an nDomhnach 1ú Nollaig. Beidh sé 33 bliain ó cailleadh Diarmuidín I 1991.

Bhí cáil agus clú ar Dhairmuidín as feabhas agus stíl a chuid amhránaíochta agus an cumas a bhí ann a leagan féin a dhéanmah d’amhráin agus go háirithe a repertoire d’amhráin aitiúla Mhúscraí.. Bhí Diarmuidin ag obair mar Mhúinteoir tráth agus chaith sé cuid mhaith dá shaol mar chraoltóir le RTÉ Raidió na Gaeltachta.

Tagann amhránaithe, Ceoltóirí agus mórchuid cuairteóirí, le chéile gach bliain as gach ceann den tír chun an tamhránaíocht agus an gceol thraidisiúnta a chleachtadh le Muintir Mhúscraí.

Aoine 29ú Samhna.

‘Sé Séan O Sé amhránaí, múinteóir agus cara mór le Muintir Mhúscraí a dheanfaidh an oscailt oifigiúil.

‘Sé traidisiún na hagallimh, lúibíni,ceapóga agus amhráin saothair  sa cheanntar a bheidh á cheiliúradh againn imbliana agus beidh taispeántas do cuid acu san le feiscint ar an oíche.

Ina dhiaidh san beidh “ Ensemble Mhuscraí “ tharnais linn faoi stiúr Paul Clesham, ceolfhoireann Ceoltóirí óga thraidisiúnta ón gceanntar.

Criochnóidh an oíche le seisiun ceoil sa Mhuileann.

Satharn 30ú Samhain.

Beidh tús luath againn arís imbliana le siúlóid Cuimhneacháin Síle Ní Shúillleabháin ( deirfiúr le Diarmuidín). Tosnóidh an siúlóid ó chlos Barr’a chuma ar 9.30.

Beidh ocht gceardlann ar siúl ar maidin,ó 10.00- 12.30, I gColáiste Ghobnatan – Amhranaíocht I nGaoluinn le Breandán Ó Beaglaioch, Amhránaíocht I mBéarla le Danny Maidhci Ó Suilleabháin, Feadóg Stáin le Seán Ryan, Fidil le Connie Connell, Consairtín le Michelle Mulcahy, Bazouki le MacDara Ó Faoláin, Bosca Ceoil le Joseph Mannion agus Rinnce Seite le Angela Pháid Uí Ghrifín.

Breis eolais futhú seo ó Liadh agus Eibhlín in Ionad Cultúrtha Dochtúir Ó Loingsigh www.ionadculturtha.ie ,026 45733. Gach eolas ar suíomh na hÉigse www.eigse.ie

Imbliana beidh Seisiún Ceol na nÓg againn le CCÉ Lachtáin Naofa in Óstán Ghobnatan ó 12.30 go dtí  1.30.

Tar éis lóin beidh léacht na hÉigse againn san Ionad Cultúrtha le Seán Ua Súilleabháin dár teideal “ Traidisiún ársa na hagallimh beirte, lúibíní, amhrain saothair agus ceapóga I Múscraí”.

Bíonn ana thráthnóna ceoil againn tráthnóna dé Satharn agus is amhlaidh mar a bheidh  arís imbliana,ar dtús I mBarr a’Chuma le Éamonn Ó Meachair agus a chairde agus ina dhiaidh san I dTigh Tabhairne Ui Scannaill le Shane Creed agus a chairde.

Beidh mór Ocáid na deireadh seachtaine “ Coirmcheoil na hÉigse” ar siúl in Áras Éamonn Mac Suibhne oíche dé Satharn ar a 8.00 a chlog. ‘Sí Muireann Ní Dhuigneáin a bheidh ina Bhean a Tí. Ag glacadh páirt beidh na Muinteóirí ós na ceardlanna, Geróidín Breathnach buaiteóir Corn Ui Riada 2024, Eoin Ó Riabhaigh, Johnny McCarthy agus Pat Aherne, John Kelly, Éamonn Mac Givney, Peadar O Riada agus gan dabht Cór Chúil Aodha.

Is féidir ticéadaí cheannach ar line ag https://eigse2024.eventbrite.ie/ nó ag an ndoras.

Beidh amhránaíocht sa Mhuileann ina dhiaidh le Maire Ní Chéilleachair mar Bhean a Tí agus seisiún ceoil in Ostán Ghobantan chomh maith.

Domhnach 1ú Nollaig.

Craolfaidh RnaG Aifreann na hÉigse beo le Cór Chúil á stiúriú ag Peadar Ó Riada ar a 11.00 a chlog.

Bíonn ócáid speisialta  igcónaí sa sean Teampall I Reilig Ghobnatan agus sin mar a bheidh arís imbliana le Eoin Ó Riabhaigh, Johnny McCarthy agus Pat Aherne.

Beidh Éigse Amhranaíocht na nÓg á rith ag Scéim Amhránaíochta Aisling Gheal in Óstán Ghobnatan san iarnóin.

Beidh scoth an cheoil againn don tráthnóna le Muintir Shliabh Luachra in Óstán Ghobnatan agus criochnófar an  Éisge le féasta amhránaíochta sa tráthnóna I mBárr’ a Chuma faoi stiúir Eibhlís Uí Thuama.

Giorraigh an gheimhreadh agus tair go Múscraí áit a bheidh amhránaíocht, ceol, dea chomluadar agus spraoí.

Breis eolais agus clár iomlán na deireadh seachtaine ar fail ar suíomh www.eigse.ie nó riomphost eolas@eigse.ie. Cathal Ó Riada 086 8509515.

Taimíd fíor bhuíoch dár nurraithe go léir- An Comhairle Ealaíona,Ealaín na Gaeltachta, Comhairle Chontae Chorcaí, Feirm Gaoithe Cnocán na bPónaí, RTÉ Raidió na Gaeltachta.

Coirmcheoil Éigse Dhiarmuid Uí Shúilleabháin 2024

Tá ticéid do cheolchoirm na bliana seo ar fáil le ceannach ar líne thíos
nó anseo 👉🏻 Eventbrite.ie.

Tickets for this year’s gala concert are now available to buy online below
or over on 👉🏻 Eventbrite.ie.

30 Samhain/November, 2024
20.00  Coirmcheoil na hÉigse 2024 - Gala Concert.
Áras Éamonn Mac Suibhne - Cúil Aodha
Bean an Tí: Muireann Ní Dhuigneàin.
Joseph Mannion, 
Seán Ryan, 
Danny Maidhci Ó Súilleabháin, 
Macdara O Faoláin, 
Michelle Mulcahy, 
Breandan Ó Beaglaíoch, 
Connie O Connell, 
Eoin Ó Riabhaigh agus Johnny McCarthy le Pat Ahern, 
Angela Pháid Ui Ghriofa, 
Buaiteóir Corn Uí Riada, 
John Kelly, Éamonn McGivney agus Peadar Ó Riada, 
Cór Chúil Aodha.

Ceardlanna Éigse 2024

Is feidir clárú do cheardlanna na bliana seo suas go dtí an lá féin, agus ar an lá féin fiú, ach bíonn éileamh i gcónaí ar áiteanna mar sin cláraigh go luath más féidir.

You can register for this years workshops up to and including the day itself, but it’s recommended to register in advance as places are limited

30 Samhain/November, 2024
10.00 - 12.30  Ceardlanna Amhránaíochta agus Ceoil na hÉigse.
SINGING AND MUSIC WORKSHOPS.
Ionad Cultúrtha  Dochtúir Ó Loingsigh agus Coláiste Ghobnatan
Breandán Ó Beaglaíoch - Amhránaíocht i nGaoluinn.

Joseph Mannion - Bosca Ceoil.

Michelle Mulcahy - Consairtín.

Seán Ryan - Feadóg Stáin.

Connie O Connell - Fidil.

MacDara Ó Faoláin - Bouzouki/Mandolin.

Danny Maidhcí Ó Súilleabháin - Amhranaíocht i mBéarla.

Angela Pháid Uí Ghriofa - Rinnce Seite.

Déan teagmháil le bhur dtoil len / For registration please contact
Ionad Cultúrtha ag 026 45733 nó eolas@ionadculturtha.ie.   

Táille: Duine amháin / One person = €20
Táillí i gcás páiste ón dteaghlach céanna:

Fees for a childeren from the same family:
X 2 = €35; X 3 = €50; x 4 = €60

Éigse 2024

Tá áthas orainn dátaí Éigse na bliana seo a fhógairt. We’re delighted to announce dates for this years Éigse.

🎼 Éigse 2024:

📅 29ú Samhain – 1ú Nollaig
📅 29th November – 1st December
📍 Cúil Aodha-Baile Mhúirne

Buiochas ó chroí le gach éinne a bhí bainteach le hEigse 2023


Ba mhaith le Coiste na hÉigse buiochas ó chroí a ghabháil le gach éinne a bhí bainteach le hEigse 2023, na ceoltóirí, na hamránaithe, na rinceoirí, na cainteoirí, na cuairteóirí, ár nurraithe agus iad siúd ach go háirithe a chabhraigh linn le linn na deireadh seachtaine.


Bhí Éigse iontach, aoibhinn againn imbliana a choimeadfaidh sa tsúil sinn go dtí an bhliain seo chugainn. Gach ráth agus ádh oraibh uilig.

Éigse Dhiarmuid Uí Shúilleabháin 2023

Reachtálfar Éigse Dhiarmuid Uí Shúilleabháin imbliana I nGaeltacht Mhúscraí ón Aoine 1ú Nollaig go dtí an Domhnach 3ú Nollaig, 32 bliain ó cailleadh é go tragóideach i 1991.

Bhí cáil agus meas ar Dhiarmuidín as feabhas agus stíl a chuid amhránaíochta agus an cumas a bhí ann a leagan féin a dhéanamh d’amhráin agus go háirithe a repertoire d’amhráin áitiúlaó Mhuscraí. Bhí Diarmuidin ag obair mar mhúinteóir tráth agus chaith sé cuid mhaith dá shaol mar chraoltóir le RTÉ Raidió na Gaeltachta.

Tagann amhránaithe, ceoltóirí agus mórchuid cuairteóirí, le chéile gach bliain as gach ceann den tír chun an amhránaíocht agus an ceol traidisiúnta a chleachtadh le Muintir Mhúscraí.

Aoine 1ú Nollaig.


‘Sé Tomás Ó Sé peileadóir, múinteoir agus craoltóir a dheanfaidh an oscailt oifigiúil oíche dé hAoine. Ina dhiaidh san beidh taispeántas againn ó dhaltaí scoile ag baint leis an tionscnamh “Lorg na mBan” I gomhphairtíocht le Scéim Amhránaíochta Aisling Gheal. Tionscnamh a thugann tús áite do scriobhnóirí agus amhránaithe baineann an cheanntair. Beidh “Ensemble Mhúscraí” linn, ceolfhoireann Ceoltóirí thraidisiúnta faoi stiúr Paul Clesham agus ina dhiadh san seolfar dlúthdhiosca Conor Arkins agus Paul CleshamThe Morning Thrush”. Criochnóidh an oíche le seisiún ceoil sa Mhuileann.

Satharn 2ú Nollaig.


Tósnóidh na himeachtaí go luath le siúlóid Cuimhneacháin Síle Ní Shúilleabhain ( deirfiúr le Diarmuidín). Tósnóidh an siulóid ó chlos Bárr a’ Chuma ar 9.30.

Beidh ocht gceardlann ar siúl an maidin céanna, ó 10.00-12.30, I gColáiste Ghobnatan agus Ionad Cultúrtha Dochtúir O Loingsigh – Amhránaíocht I nGaoluinn le Nell Ni Chróinin, Amhránaíocht I mBéarla le Micheál Ó Sé, Feadóg Stáin le Mary Bergin, Fidil le Jacqui Martin, Guitar le Jim Murray, Bosca Ceoil le Derek Hickey, Consairtín le Paul Clesham agus Rinnce Seite le John Lynch. Breis eolais futhú seo ó Liadh agus Síle in Ionad Cultúrtha Dochtúir Ó Loingsigh www.ionadculturtha.ie , 026 45733.

Tar éis lóin beidh léacht againn san Ionad Cultúrtha le Tríona Ní Shíocháin dár dteideal “Oidhreacht na mBan I gceanntar Mhúscraí”.

Bíonn ana thráthnona ceoil againn tráthnóna dé Sathairn agus sin mar a bheidh arís imbliana, ar dtús I mBárr a’Chuma le Niall Byrne agus Muintir na Roinne agus ina dhiaidh san I dTigh Tabhairne Ui Scannaill le Shane Creed agus a chairde.

Beidh Ocáid mór na deireadh Seachtaine “Coirmcheoil na hÉigse” ar siúl in Áras Éamonn Mac Suibhne oíche dé Sathairn. ‘Sí Muireann Ní Dhuigneáin a bheidh ina Bean A Tí agus I dteannta leosan a bhí I bhfeighil na gceardlanna ar maidin beidh Máire agus Conall Ó Gráda, Piaras Ó Lorcáin, John Kelly, Peadar Ó Riada, Éamonn Mac Givney agus gan dabht Cór Chúil Aodha.

Beidh Amhránaíocht sa Mhuileann ina dhiaidh le Máire Ni Chéilleachair mar Bhean a Ti agus seisiún ceoil in Óstán Ghobnatan chomh maith.

Domhnach 3ú Nollaig.


Ar an nDomhnach ar a 11.00 ó Séipéal Chuil Aodha craolfaidh RnaG aifreann na hÉigse le Cór Chúil Aodha á stiúriú ag Peadar Ó Riada.

Bíonn ócáid speisialta igcónaí san Teampall I Reilig Ghobnatan agus ní haon eisceacht imbliana- Ceadal na hÉigse le Máire agus Conall ó Gráda agus Piaras Ó Lorcáin.

Beidh Éigse Amhránaíochta na nÓg á rith ag Scéim Amhránaiochta Aisling Gheal in Óstan Ghobnatan san iarnóin.

Beidh scoth an cheoil againn don tráthnóna le Muintir Shliabh Luachra in Óstán Ghobnatan agus déanfar bronnadh speisialta ar Mhuintir Dhúill I gcuimhne cara mór na hÉigse Jimmy Doyle.

Críochnófar an Éigse le féasta amhránaíochta sa tráthnóna I mBárr a’Chuma faoi stiúir Eibhlis Ui Thuama.

Má tá árdú croí uait agus ceol agus amhránaíocht dén scoth bí linn I nGaeltacht Mhúscraí d’Éigse 2023.

Breis eolais agus clár iomlán na deireadh seachtaine ar fáil ar suíomh www.eigse.ie Cathal Ó Riada 086 850951, eolas@eigse.ie

Éigse Dhiarmuid Uí Shúilleabháin will take place this year as usual in the Múscraí Gaeltacht over the weekend of Friday the 1st until Sunday the 3 rd of December.

Diarmuidín was very well known for his unique singing style and his versions of many renowned songs from the Múscraí Gaeltacht area. He was among other things a Teacher and a journalist with Raidió na Gaeltachta. Singers ,musicians and people who enjoy traditional singing and music come from all over the country to celebrate the unique culture of the Múscraí area.

Friday the 1 st December

Tomás Ó Sé the well known football player, teacher and journalist will open the Éigse officially on the Friday night. Afterwards we will have a presentation on “Lorg na mBan”, celebrating the contribution of women poets and singers from the area. This is in collaboration with the Primary Schools and Scéim Amhránaíochta Aisling Gheal. This will be followed by music from “Ensemble Mhuscraí” a Traditional Music Orchestra under the guidance of Paul Clesham. We will finish the night in the Hall with a CD launch of Conor Arkins and Paul Clesham’s new cd “The Morning Thrush”. The night will finish with a session in the Mills Inn.

Saturday the 2nd of December

We will have an early start again this year with Siúlóid Cuimhneacháin Síle Ní Shúilleabháin, at 9.30a.m, starting off at the carpark in the Top of Coom.
As usual we will have eight workshops this year with eight wonderful singers, musicians and indeed dancers in Coláiste Ghobnatan and Ionad Cultúrtha Dochtúir Ó Loingsigh – from 10.00a.m to 12.30 pm:

  • Sean Nós Singing with Nell Ní Chróinín.
  • English Singing with Micheál Ó Sé.
  • Tin whistle with Mary Bergin.
  • Guitar with Jim Murray.
  • Fiddle with Jacqui Martin.
  • Accordion with Derek Hickey.
  • Set Dancing with John Lynch.
  • Concertina with Paul Clesham.

For further information contact Liadh or Síle at Ionad Cultúrtha Dochtúir Ó Loingsigh www.ionadculturtha.ie , 026 45733.

After lunch there will be a lecture in the Ionad Cultúrtha with well known lecturer Tríona Ní Shíocháin. In keeping with the theme of celebrating the legacy of female poets and singers of Múscraí she will give a lecture titled “Oidhreacht na mBan I gceanntar Mhúscraí”.

There will be a busy evening of music after that, starting with Niall Byrne and friends from Waterford in the Top of Coom pub and afterwards with Shane Creed and friends in Scannells bar in the village.


Our gala concert hosted by Muireann Ní Dhuigneáin, will take place in Áras Éamonn Mac Suibhne at 8.00p.m that evening. All the tutors who taught workshops earlier will take part along with Máire and Conall Ó Grada, Piaras Ó Lorcain, John Kelly, Éamonn McGivney, Peadar Ó Riada and Cór Chúil Aodha.

Afterwards there will be a singing session in the Mills Inn with Máire Ni Chéilleachair as Bean a’ Tí and a music session in the Abbey.

Sunday 3 rd December


On Sunday mass will be celebrated live on Raidió na Gaeltachta with Cór Chúil Aodha under the guidance of Peadar Ó Riada.

The Recital in the Old Church in Reilig Ghobnatan is always a very special event and will be again this year, Performing will be brother and sister duo Máire Ni Ghráda on uileann pipes and Conall Ó Grada on flute and joining them will be Armagh singer Piaras Ó Lorcáin.


Éigse Amhránaíochta na nÓg will take place in the Abbey Hotel at lunch time, this is a very important fundraising event for Scéim Amhránaiochta Aisling Gheal.

We are delighted that our friends from Sliabh Luachra will be playing music in the Abbey in the afternoon and we will be making a special presentation to Jimmy Doyle’s family in recognition of his great support of Éigse Diarmuidin since it began in 1992.

We will finish the weekend with an evening of singing in the Top of Coom with Eibhlís Uí Thuama as Bean a’ Tí.


So to nourish your soul and the opportunity to be with great musical company join us in the Muscraí Gaeltacht for Éigse Diarmuidín 2023.


More information and the full programme of events available on Éigse website www.eigse.ie. Cathal Ó Riada 086 8509515, cathaloriada@outlook.com

Éigse 2023

Tá Éigse 2023 nach mór linn agus tá an-áthas orainn go bhfuil ár gclár ullamh le fógairt. Táimid ag súil go mór le deireadh seachtaine den scoth le ceol, amhránaíocht, craic agus dea chomhluadar.

Is obair ealaíonta ionta fhéin iad na postaeir agus is fiú go mór ceann acu a choimead mar chuimhneachán na deireadh seachtaine.

Coirmcheoil na hÉigse 2023

Is féidir ticéid a cheannach ar líne anois do cheolchoirm na bliana seo. Beidh ticéid ar fáil ag an doras mar is gnách chomh maith.

20.00 Coirmcheoil na hÉigse 2023- Gala Concert.

Áras Éamonn Mac Suibhne – Cúil Aodha

Bean an Tí: Muireann Ní Dhuigneàin.

Mary Bergin, Nell Ní Chroinín, Paul Clesham, Micheál Ó Sé,Jim Murray, Máire agus Conall Ó Gráda, Piaras Ó Lorcáin, Seit le John Lynch,Derek Hickey, Jacqui Martin,Buaiteóir Corn Uí Riada, John Kelly, Éamonn McGivney agus Peadar Ó Riada, Cór Chúil Aodha.